در شمال شرق کرمان، کویری است که مناظر منحصر به فردش را کمتر جایی می‌توان دید. بعد از بازدید از این کویر راهی سیستان و بلوچستان شوید. زابل به خاطر موقعیت جغرافیایی‌اش از دیرباز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. این شهر و اطراف آن جاذبه‌های بی‌شماری دارد. جاذبه‌های اسطوره‌ای که برخی آن را به رستم و زال و غیره نسبت می‌دهند. عمر برخی از این آثار به دوره پارینه سنگی می‌رسد.

چرا کویر لوت تا شهر سوخته خاص است؟

شاید درباره جاذبه‌های سیستان و بلوچستان کمتر شنیده باشید. اما لازم است بدانید، سیستان مملو از جاذبه‌هایی است که شاید در افسانه‌ها درباره‌شان شنیده باشید: شهری که قدمتی طولانی دارد ولی آثار به جا مانده در آن از مهندسی پیشرفته‌ای حکایت دارد، مناظر بی‌نظیر کویری که با دست هنرمند طبیعت به وجود آمده است، و مسیری تماشایی و پر از جاذبه. همه این‌ها ما را برای سفر به این منطقه متقاعد می‌کنند. برخی از این آثار توجه جهان را جلب کرده و به ثبت جهانی رسیده است. برای دیدن آن‌ها درنگ نکنید.

در کویر لوت تا شهر سوخته چه می‌بینیم؟
شهر سوخته

شهری که امروزه به نام شهر سوخته خوانده می‌شود، در گذشته، بسیار پیشرفته بود. می‌گویند به خاطر آتش‌سوزی این شهر را شهر سوخته نامیدند. نام اصلی این شهر هنوز کشف نشده است. اما آنچه از این آثار به دست آمده، حکایت از شهری پیشرفته در دوران باستان دارد. شهری با خانه‌ها و کوچه‌های منظم، سیستم آبرسانی و تخلیه فاضلاب برنامه‌ریزی شده؛ همه این‌ها در زمان‌های دور، پیشرفت‌هایی نادر است. کشف زیورآلات، سفال، پارچه و حصیر نشان از صنعت و هنر در این شهر دارد. از کشفیات حیرت‌انگیز این شهر می‌توان به چشم مصنوعی، تخته نرد، خط کش، جمجمه‌ای که نشانگر جراحی مغز است و نخستین انیمیشن جهان روی یک ظرف سفالی اشاره کرد. این شهر آنقدر شگفت‌انگیز است که به ثبت جهانی رسیده است.

روستای قلعه نو

همه خانه‌های این روستا خشتی و گلی هستند. معماری این خانه‌ها متناسب با اقلیم این منطقه شکل گرفته؛ خانه‌هایی با سقف گنبدی که دریچه‌هایی روی سقف و دیواره تعبیه شده و محلی مناسب برای رفت و آمد هواست. عمر این روستا به اواخر دوران قاجار می‌رسد. این روستا بر روی قلعه قرار گرفته است. از همین رو به آن قلعه نو می‌گویند.

کوه خواجه

کوهی مقدس میان دریاچه ‌هامون؛ کوه خواجه در میان ادیان مختلف کوهی مقدس است. بنای مقابل کوه از دوران اشکانی و ساسانیان به جا مانده. این بنا به تخت جمشید خشت و گلی نیز معروف است. شکل ظاهری این کوه ذوزنقه است و از سنگ‌های سیاه‌رنگ ساخته شده: شبیه کوهی جادویی. کوه خواجه نام‌های دیگری هم دارد. نام خواجه مربوط به خواجه مهدی، از دوستداران خاندان علوی، است. معماری این قلعه به معماری یونانی شباهت دارد. اینجا آثاری از هنر هخامنشی دیده می‌شود.

دهانه غلامان

این شهر مدت‌های طولانی زیر شن‌های روان پنهان شده بود. سال‌ها پیش، کاوشگران خارجی دهانه غلامان را کشف کردند. شهری که با نقشه مهندسی ساخته شده و دارای بخش‌های مختلف مسکونی، تجاری، مذهبی و غیره است. دهانه غلامان تنها شهر به دست آمده از دوران هخامنشی است و به همین جهت اهمیت دارد. معماری هخامنشی با معماری محلی در هم آمیخته و شهری منحصر به فرد به وجود آورده است.

سد نیمه چاه

در نزدیکی روستای قلعه نو چاله‌هایی است. آب هیرمند به این چاله‌ها هدایت شده و سدی زیبا و پرآب ساخته است. آب این سد زلال است و درختان جنگلی در کنار آن مناظر بی‌نظیری ایجاد کرده‌اند.

آسبادهای خوانشرف

منطقه سیستان منطقه‌ای بادخیز است. در گذشته با به کارگیری تکنولوژی ساده از انرژی باد استفاده می‌شده است. مردم سیستان برای استفاده از این انرژی آسیاب‌هایی ساختند. این آسیاب‌ها دو طبقه‌ بودند؛ طبقه بالا شامل پره‌هایی بود که به میله‌ای بزرگ متصل می‌شد. این میله روی سنگ زیرین می‌چرخید و گندم‌ها را آسیاب می‌کرد. این سازه‌ها دیگر برای آسیاب به کار نمی‌روند و به مکانی مورد توجه گردشگران تبدیل شده‌اند. آسیاب‌های بادی خوانشرف به آسباد معروف‌اند.

روستای ده سلم

شن‌های روان، خانه‌های خشت و گلی با سقف گنبدی و نخلستان‌های خرما مناظر بی‌نظیری است که در روستای ده سلم می‌توان دید. وجود دو قلعه و قنات‌های روان از دیگر دلایلی است که باید به این روستا رفت. روستای ده سلم یکی از روستاهای مهم نهبندان است. وسعت و زیبایی تپه‌های شنی این روستا به حدی است که سالانه گردشگران زیادی به دیدنش می‌روند.

کویر لوت

لوت نام کویری در شمال شرقی کرمان است. جالب است بدانید حدود 10 درصد از مساحت کل کشورمان به کویر لوت اختصاص دارد. این کویر رکورد گرم‌ترین نقطه جهان را از آن خود کرده است. می‌گویند کویر لوت در گذشته دریای کم‌عمقی به نام تیس بوده که با گرمای زیاد از بین رفته است. دشت لوت جاذبه‌های بی‌نظیر در دل خود جا داده: مخروط‌های آتشفشان، نبکا، شهر کلوخی، کلوت و شن‌های وسیع با رنگ‌های تماشایی.

برای دیدن کلوت‌های کویر لوت راهی شهر شهداد شوید. کلوت‌ها کوه‌های جادویی در دل کویر هستند که در اثر وزش باد شکل گرفته‌اند. شاید فکر کنید انسان در ساخت آن‌ها دخیل بوده اما باید بدانید کلوت‌ها ساخته دست هنرمند طبیعتند.